CO TO JEST PSYCHOTERAPIA PSYCHOANALITYCZNA
Trudno sformułować syntetyczną definicję psychoterapii psychoanalitycznej, ponieważ jest to unikalny i specyficzny, dla każdej pary terapeuta – pacjent, proces.
Pacjent przychodzi po pomoc z powodu dotkliwych objawów (somatycznych, depresyjnych, lękowych i innych), z powodu bliżej nieokreślonego cierpienia psychicznego, braku satysfakcji w życiu, pracy, związkach, powtarzających się – nie wiadomo dlaczego- sytuacji, w których po raz kolejny został opuszczony albo znalazł się w destrukcyjnym związku, doznał kolejnego zawodu czy niepowodzenia, stracił kontrolę nad swoim życiem.
Pacjent przychodzi do terapeuty z całą historią swojego życia, bagażem doświadczeń i przeżyć, wreszcie ze swoją osobowością. Początkowo jedynie niewielkie fragmenty złożonego świata wewnętrznego pacjenta są dostępne poznaniu, świadome, pamiętane i rozumiane przez pacjenta, a także czytelne dla terapeuty. Odkrywanie i uświadamianie treści nieświadomych jest możliwe dzięki wspólnej pracy pacjenta i terapeuty: dzięki szukaniu powiązań, odniesień, wspólnego mianownika dla pozornie oderwanych uczuć, zdarzeń, doświadczeń, dzięki nadawaniu znaczeń.
Celem terapii jest nie tylko poznawanie wewnętrznego świata pacjenta – matrycy w dużym stopniu determinującej wybory, indywidualny sposób postrzegania, przeżywania siebie i innych, wchodzenia w określone relacje z ludźmi, ale również wzbogacenie własnej osobowości uczuciami, pragnieniami i potrzebami, które zostały wyparte czy w inny sposób ukryte w nieświadomej konspiracji – kiedyś koniecznej do przystosowania do wymogów systemu rodzinnego.
Terapeuta korzysta z wiedzy z zakresu psychologii rozwojowej, psychopatologii, z doświadczenia zarówno własnej psychoterapii, jak i pracy z innymi pacjentami, korzysta ze wskazówek doświadczonych superwizorów, ale przede wszystkim podstawowym instrumentem pomocnym w poznaniu pacjenta są terapeuty emocje, wrażenia, skojarzenia i myśli podczas sesji – instrumentem, którego struny porusza pacjent. Powściągliwość terapeuty w dzieleniu się własnym światopoglądem, informacjami o jego prywatnym życiu może być źródłem frustracji dla pacjenta, jednak daje pacjentowi pole do rozwijania własnych fantazji, pragnień czy zahamowań w sytuacji i relacji terapeutycznej. Terapeuta pomaga ujmować w słowa emocje i przeżycia pacjenta,nieświadome wzorce, których znaczenie i wpływ na życie jest przemożny – doświadczany także w relacji terapeutycznej.
Celem terapii nie jest rozwiązanie raz na zawsze wszelkich minionych, obecnych i przyszłych problemów, ale rozwinięcie przez samego pacjenta twórczego stosunku do siebie, swojego życia, zarówno problemów, jak i możliwości jakie ono niesie.
JAK DŁUGO TRWA TERAPIA I DO KOGO JEST ADRESOWANA
Psychoterapia psychoanalityczna jest pomocna w leczeniu osób z zaburzeniami depresyjnymi, lękowymi, obsesyjnymi i innymi, pozostającymi w powiązaniu ze specyfiką osobowości pacjenta. Ważnym czynnikiem, który bierzemy pod uwagę przy proponowaniu pacjentowi tego rodzaju leczenia jest jego ciekawość siebie i chęć zrozumienia, a nie tylko pozbycia się objawów. Osoby, które zgłaszają się na konsultację i wyraźnie są pod silną presją czasu, pieniędzy czy nasilenia objawów dezorganizujących życie i potrzebują natychmiastowej ulgi, skierujemy do terapeuty pracującego krótkoterminowo lub do leczenia farmakologicznego.
Sesje odbywają się zwykle 2-3 razy w tygodniu, każda po 50 minut, w stałych terminach. Stałość miejsca, czasu, częstotliwość, honorarium, dyskrecja i niedyrektywność terapeuty są podstawowymi regułami koniecznymi do zaistnienia sytuacji sprzyjającej leczeniu. Zarówno decyzja o rozpoczęciu jak i o kończeniu terapii jest podejmowana wspólnie przez pacjenta i terapeutę. Czas trwania psychoterapii jest bardzo indywidualny, liczony raczej w latach niż miesiącach.
więcej w artykule:
BADANIA NAD SKUTECZNOŚCIĄ PSYCHOTERAPII PSYCHOANALITYCZNEJ
artykuł Lecha Kality i Magdaleny Chrzan-Dętkoś w: PSYCHOTERAPIA 4 (183) 2017
